To miała być jedna z największych budowli sportowych w Niemczech

Plan Pogodna z 1938 roku na którym widać zaznaczone obiekty sportowe w rejonie szpitala (Sportplatze) między Laubenkolonie a Deutscherberg (obecne Wzgórze Napoleona).
(fot. Fot. Archiwum)

Ciekawostka

Stadionowi przy ulicy Unii Lubelskiej miała patronować organizacja Hitlerjugend, czyli nazistowska organizacja młodzieżowa zorganizowana na wzór paramilitarny, w której znajdowały się dzieci i młodzież w wieku od 10 do 18 lat. Od 1 grudnia 1936 roku przynależność do Hitlerjugend stała się obowiązkowa. Głównym celem organizacji było przygotowanie młodzieży do służby wojskowej. Hitlerjugend wychowywała w duchu ideologii nazistowskiej. Od końca 1938 roku nadzór nad organizacją przejęło SS. W 1939 liczyła ponad 7 mln członków. W czasie II wojny światowej członkowie HJ pełnili wojskową służbę pomocniczą.

Obok obecnego szpitala przy ulicy Unii Lubelskiej miał powstać kompleks sportowy. W latach trzydziestych ubiegłego wieku rozpoczęły się prace pod budowę gigantycznego stadionu.

- Niemcy pod budowę stadionu wykorzystali miejsce dawnego wyrobiska piasku - mówi Marek Łuczak, historyk, autor serii książek dotyczących dzielnic Szczecina. - Nie był to odosobniony pomysł, podobnie postępowali przy budowie obecnego stadionu Pogoni. Gotowy dół przyspieszał prace budowlane.

Stadion dla młodzieży

Pod koniec lat trzydziestych XX wieku, w bezpośrednim sąsiedztwie szpitala przy obecnej ulicy Unii Lubelskiej, przeprowadzono zaawansowane prace ziemne pod jeden z największych w ówczesnej Europie stadion sportowy.

- Ściślej był to kompleks kilku boisk - opowiada pan Marek. - Widać go na planie miasta z 1938 roku. Hitlerjugend Sport-Platz miał w zamierzeniach pomieścić około 100 tysięcy widzów, jednak inwestycja nigdy nie wyszła poza tę fazę budowy.

Stadion przy ulicy Unii Lubelskiej był propagandową budową w ówczesnych Niemczech. Gdyby powstał, byłby kolejnym obiektem sportowym w ówczesnym Szczecinie, obok stadionu przy ulicy Litewskiej i toru kolarskiego (Radrennbahn) przy Alei Wojska Polskiego. Jednak budowa nie została zakończona. Dlaczego?

- Koszty budowy były gigantyczne - tłumaczy historyk. - Poza tym od 1936 roku, tuż obok, rozpoczęła się budowa szpitala. Prawdopodobnie Niemcy zreflektowali się, że to nie najlepsze miejsce dla obiektu sportowego.

Szukamy przeszłości toru kolarskiego

Nie jest to jedyny obiekt sportowy, który znajduje się w tym rejonie miasta. Przy alei Wojska Polskiego zbudowano tor kolarski (Radrennbahn). Kwestią dyskusyjną jest to kiedy powstał ten obiekt. Według jednej z wersji, tor kolarski powstał z inspiracji Stoewera w 1894 roku, według kolejnej było to znacznie później, bo w latach dwudziestych XX wieku. Użytkownicy portalu sedina.pl, którzy są wielbicielami historii naszego miasta, za najbardziej prawdopodobną datę przyjęli 1925 rok. Przemawia za tym fakt przedłużenia linii tramwajowej nr 1 z Lotniska (Flughafen Altdamm) o 1600 metrów do nowego przystanku końcowego przy Torze kolarskim. Przystanek otwarto 4 czerwca 1927 r.

Tor kolarski w czasie wojny nie został zniszczony. Po remoncie dwóch płyt betonowych już w 1946 roku odbywały się tu pierwsze wyścigi cyklistów. W latach pięćdziesiątych na całej powierzchni jezdni położono nakładkę betonową. Po raz trzeci jezdnie toru były remontowane w latach 1986 - 1987 przez pracowników Szczecińskiego Przedsiębiorstwa Budownictwa Przemysłowego. W roku 1998 nastąpiła kolejna modernizacja, obiekt dostosowano do standardów światowych przed Mistrzostwami Europy w kolarstwie torowym kobiet i mężczyzn. W roku 2001 miała miejsca tu seria Pucharu Świata z udziałem najlepszych zawodników i zawodniczek naszego globu. d

Archiwalne zdjęcie toru kolarskiego. Ciekawostka, na zadaszeniu trybuny widoczne nazwisko "Stoewer".
(fot. Archiwum)